Je huid reinigen met een zwarte cleanser? Of je tanden poetsen met een grijze tandpasta? Dat voelt tegennatuurlijk. Bij reinigen en verzorgen denk je immers aan heldere kleuren, lichte texturen en een fris gevoel op je huid. De meeste cosmetica is dan ook precies dát: fris, helder en licht. Toch zijn er steeds meer verzorgingsproducten met daarin een eigenzinnig ingrediënt: houtskool. En die producten kleuren met de stof mee, van grijs tot gitzwart.
Om te begrijpen wat houtskool precies doet in cosmetica, is een klein lesje scheikunde nodig. Om te beginnen: het gaat niet over gewone houtskool die je kent van de barbecue of uit de haard, maar over ‘geactiveerde’ houtskool. Geactiveerde houtskool ontstaat als houtskool extreem hoog wordt verhit (tot ca. 1000 °C) en daarna heel snel wordt afgekoeld. Door dat proces komen er heel veel onzichtbaar kleine ‘poriën’ in de molecuulstructuur van de stof. In die poriën kunnen andere stoffen worden opgenomen. Daarbij is geactiveerde houtskool ‘negatief geladen’ – de moleculen trekken positief geladen deeltjes aan, als een soort magneet.
Geactiveerde houtskool heeft dus als eigenschap dat het heel goed andere stoffen aan zich kan binden en zo kan afvoeren. Vandaar dat houtskool vaak toegevoegd wordt aan cosmetica als zuiverend ingrediënt. Houtskool kan vervuilende deeltjes aan zich binden – zowel viezigheid die van buitenaf komt, zoals stof en luchtvervuiling, als afvalstoffen die van binnenuit komen, zoals een teveel aan oliën en talg. En dat alles zonder het natuurlijke beschermlaagje van de huid aan te tasten of de huid uit te drogen.
Naast producten voor het gezicht zijn er ook steeds meer mondverzorgingsproducten met actieve houtskool. Tandpasta, mondwater en poeders bijvoorbeeld. Door te poetsen met een tandpasta met actieve houtskool kun je oppervlakkige vlekken en verkleuringen op de tanden verwijderen. Daardoor lijken je tanden witter. Gebruik houtskoolpoeder voorzichtig; overmatig gebruik kan belastend zijn voor je tanden.