Hoe dan? Zelfonderzoek borsten

Wist je dat borstkanker de meest voorkomende kankersoort bij vrouwen is? 1 op de 7 vrouwen in Nederland krijgt borstkanker. Als de ziekte op tijd wordt gevonden, is het meestal goed te genezen. Belangrijk dus om je eigen lichaam goed te kennen en regelmatig zelfonderzoek te doen.

Bij borstkanker ontstaat er een kwaadaardig gezwel in de borst. Borstkanker kan op alle plaatsen in de borst ontstaan. Het komt vaak bij vrouwen voor, maar ook mannen kunnen borstkanker krijgen.

Wat zijn symptomen van borstkanker?

Je kunt borstkanker vaak herkennen aan veranderingen aan de borst. Meestal wordt borstkanker ontdekt door een knobbeltje in de borst, maar dit is niet het enige symptoom. Deze veranderingen kunnen mogelijk op borstkanker duiden:

• Een knobbeltje of plekje in de borst. Vaak is deze stugger en harder dan het gewone borstweefsel. Een knobbeltje kan voelen als een verdikte schijf, een knikker (glad en rond) of als een strengetje achter de tepel.
• Vochtafscheiding uit de tepel. Het vocht kan er waterig, bloederig, melkachtig, bruin of groen van kleur uitzien.
• Veranderingen aan de tepel, zoals: zwelling, roodheid, schilfertjes, huidvervelling of een plekje dat op eczeem lijkt.
• Een ingetrokken tepel.
• Deukjes in de huid van de borst.
• Een wondje dat niet geneest in de huid van de borst.
• Roodheid en warmte.
• Zwelling in de oksel.
• Een verdikte huid met putjes (zoals bij een sinaasappelschil).

Op onderstaande afbeelding van #KnowYourLemons kun je zien hoe de veranderingen er uit kunnen zien. Als je een van deze veranderingen opmerkt, is het aan te raden om contact op te nemen met je huisarts.

Zelfonderzoek bij borstkanker

Om veranderingen in de borst te kunnen herkennen, is het belangrijk om je eigen lichaam goed te kennen. Dit doe je door zelfonderzoek: goed naar je borsten kijken en je borsten bevoelen. Doe het onderzoek op een vast moment in de maand. Het is het best om het zelfonderzoek ongeveer een week na je menstruatie te doen. Vlak voor de menstruatie kun je namelijk zwelling of knobbeltjes voelen die vanzelf weer verdwijnen. Ook zijn je borsten vaak wat gevoeliger tijdens of net voor je menstruatie.

Kijken:

Doe dit onderzoek op een plek met veel licht (het liefst daglicht.) Ga voor de spiegel staan en laat je armen ontspannen naast je lijf hangen. Neem rustig de tijd om goed naar je borsten te kijken. Let op de huid en op de tepels. Leg dan je handen in je nek en kijk of er veranderingen in de borsten te zien zijn (in de vorm, de huid of de tepels.)

Voelen:

Je kunt dit onderzoek zowel staand, zittend als liggend doen:

• Leg je linkerhand in de nek en de rechterhand op je linkerborst. Onderzoek de borst in 4 delen (zoals bij een klok: tussen de 12 en 3, 3 en 6, 6 en 9 en tussen de 9 en 12.)
• Maak met de vlakke hand draaiende bewegingen en ga van de buitenrand van de borst naar de tepel.
• Controleer de tepel met een draaiende beweging. Trek vervolgens de tepel voorzichtig wat op van de borst. Je moet je tepels gemakkelijk wat naar voren kunnen trekken.
• Buig wat naar voren en voel nog eens aan de borst.
• Voel onder je oksel en controleer de huidplooi van je oksel naar je borst.
• Herhaal het onderzoek nu bij de andere borst.

Wat moet je doen als je veranderingen opmerkt?

Als je jonger dan 50 bent, wacht dan eerst af wat er gebeurt na de volgende menstruatie. Verdwijnen de veranderingen niet? Ga dan naar de huisarts. Als de veranderingen wel verdwijnen, hoef je niets te doen.

Ben je ouder dan 50? Maak bij een verandering direct een afspraak met de huisarts.