Welke dan? Gevoelige tanden

Heerlijk, een waterijsje in de zomer. Tenzij je gevoelige tanden hebt. Want dan kan een hap uit zo’n ijslolly best pijnlijk zijn. Net als een slok hete thee. Tijd voor actie, want aan gevoelige tanden is vaak iets te doen. DA adviseert.

De helft van de Nederlanders kampt weleens met gevoelige tanden. Naast iets kouds, warms of zuurs eten, kunnen ook tandenpoetsen of een koude wind dat vervelende gevoel veroorzaken. Soms gaat het zelfs om een scherpe pijnscheut die tot diep in de wortels van de tanden lijkt door te dringen. De één heeft er meer aanleg voor dan de ander. Het treft vrouwen bijvoorbeeld vaker dan mannen. Waardoor precies is niet bekend, maar zwangerschap en de overgang zouden er iets mee te maken kunnen hebben. Door hormonale schommelingen loop je meer kans op tand- en kiespijn en bloedend tandvlees.

Gevoelige tanden: waar komt het door?

De pijn ontstaat als het tandbeen in je tanden of kiezen bloot komt te liggen. Hier zitten miljoenen kleine kanaaltjes die verbonden zijn met de tandpulpa: het zachte weefsel van de kern van de tand of kies. Als warmte of kou die kanaaltjes prikkelen, doet dat zeer. Blootliggend tandbeen kan allerlei redenen hebben. Zo speelt te hard poetsen een rol. Hierdoor slijt het glazuur, vooral daar waar de tanden het tandvlees raken.

Barstjes of scheurtjes in je gebit kunnen – logisch – ook het tandbeen onthullen en pijn veroorzaken. Laat een gebarsten tand of kies daarom zo snel mogelijk repareren, ook om verdere schade te voorkomen. Daarnaast kan door ’s nachts tandenknarsen het glazuur van de tanden wegslijten. Via de tandarts kun je een gebitsbeschermer aanschaffen. Ten slotte zijn zogenoemde ‘kaaskiezen’ vaak gevoelig. Deze geelkleurige kiezen met minder goed glazuur zijn waarschijnlijk een erfelijke aandoening.

Terugtrekkend tandvlees

Een bekende boosdoener van gevoelige tanden is terugtrekkend tandvlees. Bij iedereen die ouder wordt trekt het tandvlees zich wat terug, maar het kan eerder optreden door ontstoken tandvlees. Gezond tandvlees is roze en ligt strak om de tanden en kiezen. Is je tandvlees rood, gezwollen of bloedt het als je je gebit poetst, dan is het waarschijnlijk ontstoken. Te weinig poetsen, stoken en flossen om tandplak weg te halen kan de oorzaak zijn. Soms geeft het een vieze smaak in de mond of een slechte adem.

Is het tandvlees eenmaal ver teruggetrokken, dan komen de wortels van tanden en kiezen gedeeltelijk bloot te liggen. En voilà, zo ontstaan gevoelige tandhalzen. Op die plekken zit geen beschermend glazuur meer. En dat geeft die vervelende sensatie bij koud of warm eten en drinken.

Wat kun je doen?

Twee keer per dag je gebit poetsen met een speciale tandpasta voor gevoelige tanden of tandhalzen, is het advies. Hierin zitten stoffen die blootliggende tandbeenkanalen dicht maken en zo de pijnprikkel wegnemen. Met een elektrische borstel haal je plak over het algemeen beter weg dan met een gewone handtandenborstel. Schrob vooral niet te hard en neem ook je tandvlees en tong mee. Om de ruimte tussen je tanden en kiezen schoon te maken, gebruik je flosdraad of tandenstokers. Zo krijgt ontstoken tandvlees minder kans.

Tanderosie

Slecht nieuws voor wie graag frisdrank, wijn of vruchtensap drinkt. De zuren die erin zitten, lossen namelijk je glazuur op. We noemen dit tanderosie. Ook dat maakt je gebit gevoelig voor warm en koud. Je loopt ook meer kans op tanderosie als je medicijnen slikt die de afgifte van speeksel remmen: een droge mond neutraliseert zuren minder goed. Doe je niets om tanderosie te voorkomen, dan verdwijnt je glazuur op den duur – en wel voorgoed.

Wat kun je doen?

Drink zo min mogelijk zure dranken en wees matig met zure voeding, zoals citrusvruchten. Neem je toch iets zuurs, houd het dan kort in je mond of pak er een rietje bij. Drink daarna een glas water of melk om het zuurgehalte in je mond te neutraliseren. Je glazuur wordt zacht na iets zuurs eten. Wacht daarom na het eten of drinken liefst een half uur met tandenpoetsen.