Hoe dan? Invloed daglicht

Elke dag gaat de zon weer op en wordt het licht. We vinden het zo vanzelfsprekend dat we nauwelijks stilstaan bij wat licht voor ons doet. Toch is licht erg belangrijk voor ons welzijn.

Licht is heel belangrijk voor ons dag- en nachtritme. Het drukt de resetknop in van onze biologische klok. Die biologische klok is ons interne ritme dat aangeeft wanneer we willen slapen, wakker worden of eten. Daarnaast heb je daglicht nodig om vitamine D aan te maken. Vitamine D zorgt onder andere voor sterke botten en tanden en is belangrijk voor je weerstand.

We krijgen licht 'binnen' via de ogen. Er zitten speciale bepaalde cellen in het netvlies die reageren op daglicht. Je hoeft niet per se in de zon te kijken om licht te vangen, maar het is wel zo dat als je een zonnebril draagt, je minder licht binnen krijgt. Er zitten verschillende kleuren in daglicht. Vooral blauw licht is belangrijk, dat activeert de biologische klok het sterkst. Het zit vooral in ochtendlicht. Dat hebben we nodig om de dag actief te beginnen.

Hoe zorg je dat je genoeg licht binnen krijgt?

Door vaak naar buiten te gaan. Het liefst zo snel mogelijk na het wakker worden. Op die manier druk je de resetknop van je biologische klok zo vroeg mogelijk in. Lukt dat niet, ga dan bijvoorbeeld tijdens de lunch naar buiten. Middaglicht is iets minder optimaal, maar ook goed, en alle beetjes helpen.

Ben je de hele dag aan het werk, dan is het slim om je bureau bij het raam te zetten, zodat er meer licht in je ogen valt. Uit onderzoek blijkt dat mensen die een werkplek met veel ramen hebben energieker zijn en ’s nachts beter en langer slapen.

Kun je in de winter een tekort aan daglicht hebben? Zeker. Tijdens de kortere winterdagen is er minder daglicht dan in de zomer. Als je daar gevoelig voor bent, kan dat tot somberheid leiden. Tien procent van de mensen heeft een winterdip, twee procent zelfs een winterdepressie. Dat is iets anders dan een ‘normale’ depressie, waarbij je vaak niet wilt eten en niet kunt slapen. Bij een winterdepressie voel je juist extra behoefte aan eten en slapen. Heb je minstens twee winters klachten gehad die op een winterdepressie wijzen, dan kun je het beste even langs de huisarts gaan.

Wat is de invloed van het blauwe licht van onze telefoon of laptop? Als je voor het slapengaan lang in blauw licht kijkt, maak je minder melatonine aan en val je moeilijker in slaap. Het is aan te raden om een paar uur voor bedtijd deze schermen uit te schakelen. Of probeer een app die blauw licht filtert op je scherm.

Wat is het verschil tussen dag- en kunstlicht?

Kunstlicht bevat veel minder lichtsterkte, oftewel lux. Daardoor kan het minder goed de biologische klok aansturen. Wie voortdurend binnen zit bij kunstlicht, vangt te weinig licht op. Ter vergelijking: op een zonnige dag geeft daglicht buiten 100.000 lux, op een bewolkte dag 1.000 lux. Op kantoor, onder de sterke ledlampen, krijg je 500 lux binnen, in een huiskamer slechts 300 lux. Naar buiten dus!