Hoe dan? Afval scheiden

Wat je weggooit, noem je afval. Je gooit het in een container of je zet het aan de stoep. Op vaste tijden rijden er dan grote wagens door je straat die je afval meenemen. Goed geregeld, maar wat gebeurt er dan mee?

Je zegt waarschijnlijk vuilniswagen, net als miljoenen andere Nederlanders. Mensen die veel met afval werken, hebben het liever over inzamelwagens. Want vuilnis bestaat eigenlijk niet meer, vinden ze. Ze werken eraan om geen afval meer te hebben, omdat afval een eindstation is. Het enige wat er nog met afval gedaan kan worden, is op een hoop storten of verbranden. En het liefst willen we toe naar een leven waarin alles herbruikt of gerecycled wordt.

Op zich levert het verbranden van afval nog iets op, namelijk warmte of energie. Het verbranden van afval is echter geen milieuvriendelijke oplossing, er komen toch rook en as vrij. Al kan het erger, want vuil storten is het meest milieuonvriendelijk. Soms kan een deel nog gebruikt worden voor wegenbouw (de as die overblijft na verbranding, bijvoorbeeld), maar wat niet verbrand kan worden ligt maar te liggen. Het wordt meer en meer, en gezond voor de grond is het ook niet. Voorkomen van zo’n afvalberg is daarom het allerbest. Je kunt daar zelf aan bijdragen door minder spullen te kopen en door afval te scheiden.

Afval scheiden

Het liefst hebben afvalbedrijven dat je zelf al een voorselectie maakt van je afval, dat scheelt ze een hoop werk. Vervolgens doen ze er verschillende dingen mee.

• De inhoud van je gft-afval (groente, fruit en tuin) krijgt de tijd om te gisten, zo komt er gas vrij (biogas) dat als brandstof werkt en dus duurzamer is dan aardgas, benzine, diesel of steenkool. Een ander deel van het gft-afval wordt tot compost gemaakt en belandt weer bij tuinders, boeren, gemeentes of in je eigen tuin.
• Als gft-afval zuiver is (van één soort), dan zijn dat ‘hoogwaardige biostoffen.’ Dan kan er nog meer van gemaakt worden. Snoeiafval van taxusbomen bevat bijvoorbeeld baccatine, een grondstof voor chemotherapie. Van leeggeperste citrusvruchten kan citrusolie gemaakt worden, die is dan weer te gebruiken voor zeep en parfum.
• Het glas uit de glasbak is nooit afval, maar altijd weer 100% grondstof voor nieuw glas. Dat scheelt nieuwe grondstoffen en energie.
• Kleding uit de textielbak gaat naar kringloopwinkels of komt via recyclen terug als basis voor nieuwe kledingstof, stoelvulling of vloerbedekking.
• Alles wat je apart als PMD (plastic, metaal en drinkpakken) verzamelt, wordt op lopende banden gestort en machines sorteren het vervolgens verder. Van veel plastic wordt opnieuw plastic gemaakt en dat scheelt aardolie, energie en afval. Datzelfde geldt voor blik en drinkpakken.
• Dat papier goed te recyclen is, weten we in Nederland al heel lang. Al tientallen jaren zamelen we papier in dat weer nieuw papier of karton wordt.

Je bent dus echt goed bezig voor het milieu als je je afval scheidt. Maar eigenlijk begint goed bezig zijn al eerder: bij je aankopen. Gelukkig zijn fabrikanten zich tegenwoordig steeds meer bewust van het belang van milieuvriendelijker produceren, verpakken en vervoeren. Waar je zelf op kunt letten: kies liever voor grotere verpakkingen. Die zijn beter voor het milieu dan kleine. Van een product dat extra geconcentreerd wordt verkocht, heb je minder nodig. Dat gaat dus langer mee en dat scheelt ook verpakking en vervoer. Omdat nog niet al het plastic gerecycled kan worden, is een kartonnen verpakking beter dan plastic.

Waarom je plastic beter kunt vermijden

Plastic gaat eeuwig mee, daarom kun je zeggen dat het duurzaam is. Tegelijkertijd is dat het probleem, want uiteindelijk komt plastic (al is het in piepkleine nanodeeltjes) terecht in de lucht, grond en water. Het vergaat niet. Daarom wordt er minder plastic gemaakt en zijn er steeds meer technieken om plastic te hergebruiken.

Karton, of helemaal geen verpakking, is niet altijd per definitie beter. In de supermarkt kom je bijvoorbeeld vaak komkommers tegen met een plasticje eromheen. Misschien vind je dat dan ook wel vreemd. Want plastic is toch geen milieuvriendelijke verpakking? Klopt. Maar in dat geval is er gerekend, namelijk: hoeveel dagen is een komkommer houdbaar mét plastic jasje en hoelang zónder. Hoeveel voedselverspilling levert mét plastic op? En hoeveel zonder? Wat betekent ‘met en zonder’ voor het vervoer?

Soms pakt ‘met plastic’ dan beter uit. Als het hoesje tenminste weer gerecycled wordt. Zo zijn er meer producten toch in plastic verpakt en is dat niet altijd de slechtste keuze. Crèmes blijven langer goed in plastic (of glas) en dat geldt ook voor koekjes, bijvoorbeeld.

Plasticvrije producten ⁠

Bij DA vind je een groot aanbod van plastivrije producten, zoals shampoo- en bodybars. Of producten die je opnieuw kunt gebruiken zoals wasbare wattenschijfjes en wasbaar maandverband.